N.a.v. mijn boek Psychiatrie Paranormaal Bekeken herinnering aan verpleging onder spanlaken

EEN HEEL ANDERE HERINNERING AAN VERPLEGING ONDER HET SPANLAKEN
Hoewel de dame waarover ik nu schrijf ook bij tijden onder het spanlaken lag, gaat het om een heel andere situatie. Het is 1971 en ik werk op een ‘chronische afdeling.’ Een afdeling waar mensen heel wat langer verblijven dan ik zelf oud ben. Hier woont een zwaar verstandelijk beperkte vrouw.
De gespecialiseerde instituten voor deze mensen moesten nog ‘bedacht’ worden.

KLEDING AANTREKKEN WAS EEN PROBLEEM

Vaak was het een probleem om haar in de kleren te krijgen. Iedereen probeerde het op zijn/haar eigen manier, maar niemand kreeg het voor elkaar. Dan liep zij naakt over de ziekenzaal, zoals dat heette vanwege de meest zorg behoevende dames van de afdeling. Ze schreeuwde en schreeuwde, want praten kon zij niet. Zij trok zich letterlijk hele bossen haar uit het hoofd en uitte diepe keelklanken.

UIT EEN SOORT VAN MACHTELOOSHEID ONDER HET SPANLAKEN

Op een bepaald moment was het niet meer om aan te zien, zo triest, en moest er worden ingegrepen. Wel een ingreep vanuit machteloosheid van het verpleegkundig personeel, en ter bescherming van haarzelf. Haar bed werd voorbereid en het spanlaken erop vast gemaakt; ze ging redelijk gedwee mee om eronder te worden gelegd en gefixeerd. Het was naar, maar nu kon ze zichzelf in ieder geval niet meer verwonden, en ze werd ook wat rustiger.

DAME VAN DE LINNENKAMER WAS EEN SOORT MOEDER VOOR HAAR

Dit gebeurde alleen in de weekenden en tijdens vakantie van de dame van de linnenkamer. Als zij er was namelijk, was er helemaal niets aan de hand.
Als een soort moeder nam zij haar mee naar de linnenkamer; arm om de schouder en geruststellend pratend tegen haar. Daar werd ze rustig van! In de linnenkamer lagen de jurken en andere kleding van de dames van de hele afdeling.

IN DE LINNENKAMER HIELD ZE HAAR EEN JURK VOOR EN HET WAS GOED

In de linnenkamer aangekomen hield ze haar een jurk voor, en dan was het goed. De jurk ging gewoon zonder tegenwerking aan. Ze kon het niet zelf, maar werkte wel mee. En dan kwam ze terug op de afdeling, vol trots wijzend op de jurk die ze dan aan had. De rest van de dag was ze gewoon rustig en meegaand.

WAT ZOU ZICH AFGESPEELD HEBBEN IN DAT KOPPIE VAN HAAR

Wat zich in dat koppie heeft afgespeeld, of wat haar traumatische ervaringen ooit geweest waren, heeft niemand ooit geweten. Maar dat er iets gebeurd was dat met kleding te maken had, was wel duidelijk.
Wat een geluk dat zij een moederfiguur vond op de afdeling en wat een pech voor haar dat zij er soms niet was.

WIJ KONDEN NOOIT BEREIKEN WAT ZIJ MET HET GROOTSTE GEMAK DEED

Wat een prachtmens was de dame van de linnenkamer; wat begreep ze deze vrouw goed. Iedere keer als we zagen wat er met haar gebeurde als zij in beeld kwam, stonden we voor een raadsel. Maar wel een raadsel dat waarschijnlijk niemand vergeten is. Wat de dame van de linnenkamer kon en deed, kwam recht uit het hart!

Onderzoek alles, behoud en deel het goede, maar blijf altijd kritisch!


Naar aanleiding van mijn boek Psychiatrie Paranormaal Bekeken een herinnering uit de Psychiatrie: op verzoek onder spanlaken

VERPLEEGD ONDER HET SPANLAKEN IN 1992

Waar de gedachte vandaan komt weet ik eigenlijk niet, maar ik moet ineens denken aan een paar dagen uitzendwerk op Provinciaal Ziekenhuis Santpoort. Ik heb er een late dienst op een gesloten afdeling, en er ligt een dame in de isoleer die permanent onder het spanlaken verpleegd wordt. Het is 1992. Ik vind het al een vreemde situatie dat zij permanent onder het spanlaken verpleegd wordt, maar na mijn tweede dienst op die afdeling wordt me het een en ander duidelijk.

EVEN EEN TIME-OUT EN MET FAMILIE NAAR BUITEN

Als ik voor de late dienst op de afdeling kom, weet ik niet wat ik zie. De dame uit de isoleer is niet aanwezig. Ik denk nog met mijn naïeve hoofd, dat ze wel naar het lab zal zijn voor bloedonderzoek of zoiets. Of een begeleide wandeling, tenslotte heeft iedereen frisse lucht nodig. Ook deze dame, en agressief was ze niet.

IK WIST NIET EENS WAAROM ZIJ IN DE ISOLEER VERPLEEGD WERD

Maar eigenlijk wist ik ook helemaal niet waarom zij in de isoleer verbleef. Bij de overdrachten van vroege naar late dienst was ik niet aanwezig omdat ik ‘maar’ kwam invallen. Het belangrijkste van het moment werd mij door een directe collega verteld.

DAAR KWAM ZE AANLOPEN, ARM IN ARM MET HAAR BEZOEK

Na een uurtje komt mevrouw doodgemoedereerd aanlopen. Aan de arm van haar bezoek, en gezellig babbelend. Eenmaal op de afdeling drinkt het hele stel nog een kopje thee. Na uitgebreid afscheid te hebben genomen, laat zij samen met een verpleegkundige haar bezoek uit. Ze staat in de deuropening te zwaaien: ‘Tot gauw!’ roept ze hen nog na. Dan loopt zij de afdeling op, er gebeurt even niets.

SLUITEN JULLIE ME WEER OP EN MAG IK ONDER HET SPANLAKEN

De ‘grote schok’ komt als ik haar later hoor zeggen: ‘Sluiten jullie me weer op en mag ik onder het spanlaken?’ ‘Dit kan niet,’ denk ik bij mezelf.
Maar het kan wel degelijk. Wat een belachelijke situatie, wat een poppenkast hier. Mevrouw maakt de dienst wel even uit. En de verpleging buigt als knipmessen voor haar.

DAT IS NOG EENS MANIPULEREN

Ik weet werkelijk niet meer wat ik precies erover gezegd heb. Dàt ik iets gezegd heb, en wat ik ervan vond is zeker. Het zal zeker in de strekking van: ‘manipulatie, masochisme, en dat jullie je daarvoor laten gebruiken’ gelegen hebben.

HOE HET AFGELOPEN IS WEET IK NIET


Hoe dit absurde verpleegverhaal is afgelopen weet ik niet, tenslotte was ik uitzendkracht en moest steeds naar andere afdelingen. Wel weet ik dat het een dure grap is om met dit soort ‘wensen’ mee te gaan. Maar misschien zat er een goed doordacht behandelplan achter?
Helaas zal ik het nooit weten.

Onderzoek alles, behoud en deel het goede, maar blijf altijd kritisch!